Układ ratalny z ZUSem dla szerszego grona płatników

Tym razem z zakresu ubezpieczeń społecznych.

Od wczoraj tj. od dnia 01 grudnia 2015 r. weszła w życie ustawa z dnia 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 689), opublikowana w dniu 19 maja 2015 r. Ustawa o tyle ciekawa, że zmieniająca przepisy i umożliwiająca dopuszczenie odroczenia terminu płatności lub rozłożenia na raty całej zaległości dłużnika z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne. 

Do końca listopada bowiem art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 121 j.t. ze zm.), dalej: ustawa systemowa, brzmiał bowiem:

Ze względów gospodarczych lub innych przyczyn zasługujących na uwzględnienie Zakład może na wniosek dłużnika odroczyć termin płatności należności z tytułu składek oraz rozłożyć należność na raty, uwzględniając możliwości płatnicze dłużnika oraz stan finansów ubezpieczeń społecznych. Odroczenie terminu płatności może dotyczyć jedynie należności finansowanej przez płatnika składek.

Po nowelizacji zaś zniknęło drugie zdanie i przepis otrzymał brzmienie:

Ze względów gospodarczych lub innych przyczyn zasługujących na uwzględnienie Zakład może na wniosek dłużnika odroczyć termin płatności należności z tytułu składek oraz rozłożyć należność na raty, uwzględniając możliwości płatnicze dłużnika oraz stan finansów ubezpieczeń społecznych. 

Ponadto zmieniony został także art. 30 ustawy systemowej, dotychczas w brzmieniu: 

Do składek finansowanych przez ubezpieczonych niebędących płatnikami składek nie stosuje się art. 28 i 29. 

który obecnie brzmi:

Do składek finansowanych przez ubezpieczonych niebędących płatnikami składek nie stosuje się art. 28.

Tym samym rozłożenie należności składkowych na raty było dotąd możliwe wyłącznie w zakresie należności, które finansował sam płatnik składek - czyli dłużnik, strona wnosząca o rozłożenie na raty zadłużenia. Możliwość ta zatem nie dotyczyła składek finansowanych przez ubezpieczonych, niebędących płatnikami składek, potrącanych przez płatnika z ich wynagrodzenia (art. 16 ustawy systemowej). 

Ma to mieć o tyle istotne znaczenie, że - zgodnie z danymi Zakładu Ubezpieczeń Społecznych - z samych tylko lat 2010-2011 ze wszystkich złożonych wniosków o rozłożenie na raty aż 90% odnosić się miało właśnie do nieopłaconymi składkami ubezpieczeniowymi w części finansowanej przez samych ubezpieczonych. A zatem, płatnik składek, który chciał zawrzeć układ ratalny lub skorzystać z odroczenia terminu płatności składki musiał przed zawarciem umowy dokonać opłacenia części składki finansowanej przez ubezpieczonego - który to obowiązek ustał z dniem 01 grudnia 2015 r., co z pewnością realnie przełoży się na faktyczną możliwość skorzystania z tego instrumentu przez większe grono płatników, posiadających zadłużenie składkowe. 

Niewątpliwie także sam instrument - rozłożenie na raty zadłużenia - jest bardzo korzystny dla płatnika, w stosunku do którego zawieszeniu ulegają wszystkie toczące się postępowania egzekucyjne (nie tylko ze strony organu ubezpieczeniowego, ale także komorników sądowych), zaś może on nadal kontynuować prowadzenie dotychczasowej działalności.

Z punktu widzenia zaś Zakładu Ubezpieczeń Społecznych - zastosowanie rozłożenia na raty należności do szerszego grona podmiotów poprzez włączenie w ten zakres także składek w części finansowanej przez ubezpieczonych - umożliwi zwiększenie skuteczności w odzyskiwaniu należności składkowych (powszechnie znana jest bezskuteczność postępowań egzekucyjnych, w wielu przypadkach kończących się umorzeniem).